Off Canvas sidebar is empty

ΣΟΑΡΕΝ ΚΙΡΚΕΓΚΩΡ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΓΩΝΙΑΣ

kierkegaardΗ σχέση της ελευθερίας με την ενοχή είναι αγωνία,γιατί η ελευθερία και η ενοχή είναι ακόμη δυνατότητες.Αλλά τη στιγμή που μ’όλη τη λαχτάρα του πάθους της ατενίζει η ελευθερία τον εαυτό της και θέλει να κρατήσει τόσο μακριά της την ενοχή,ώστε ούτε ίχνος ενοχής  να μην υπάρχει μέσα της,δε μπορεί μολοταύτα να μην ατενίζει την ενοχή ,και αυτή η ενατένιση είναι η δισημαντότητα της Αγωνίας ,έτσι ώστε και η ίδια η παραίτησή της απ’τη δυνατότητα να είναι πόθος.εδώ ακριβώς φανερώνεται με ποιο νόημα υπάρχει μέσα στην αγωνία του μεταγενέστερου ατόμου ένα σύν , που δεν υπάρχει στην αγωνία του Αδάμ.

 

Η ενοχή είναι έννοια πιο συγκεκριμένη ,που σχετιζόμενη με τη δυνατότητα της ελευθερίας φορτώνεται όλο και περισσότερη δυνατότητα.Στο τέλος είναι σαν να συνασπίζεται η ενοχή όλου του κόσμου για να κάνει το άτομο ένοχο,ή ,πράγμα ταυτόσημο, είναι σαν το άτομο να παίρνει στους ώμους του ,όταν γίνεται ένοχο, την ενοχή όλου του κόσμου.

Η ενοχή έχει στ’ αλήθεια μια διαλεκτική ποιότητα, που την κάνει αμεταβίβαστη.Αλλ’ όποιος γίνεται ένοχος ,γίνεται ένοχος και γι’ αυτό που προξένησε την ενοχή, γιατί ποτέ η ενοχή δεν έχει εξωτερική αιτία.

Κι όποιος υποκύπτει σ’ ένα πειρασμό , είναι ο ίδιος ένοχος για τον πειρασμό.Όσο ακόμα πρόκειται για δυνατότητα , η ενοχή δεν είναι παρά ψευδαίσθηση.Αντίθετα  μόλις με την πραγματική αμαρτία προβάλει η μεταμέλεια , αυτή φορτώνεται σαν αντικείμενό της την πραγματική αμαρτία.

Στη δυνατότητα της ελευθερίας ισχύει τούτο: όσο βαθύτερα ανακαλύπτεται η ενοχή , τόσο μεγαλύτερη είναι η μεγαλοφυία, γιατί το μέγεθος του ανθρώπου εξαρτιέται μοναδικά απ’ την ενέργεια που καταβάλλει για να σχετιστή με το Θεό , έστω κι αν η σχέση αυτή με το Θεό αποκληθή με το εντελώς λαθεμένο όρο <<πεπρωμένο>>.

Όπως λοιπόν στο τέλος το πεπρωμένο γραπώνει τον άμεσο Μεγαλοφυή ,κι είναι αυτή κατά βάθος η κορυφαία του ώρα , όχι η θαμπωτική προς τα έξω πραγματοποίηση που καταπλήσσει τουςανθρώπους  κι αποτραβάει ακόμη και τους μεροκαματιάρηδες  απ’ το καθημερινό τους έργο για να τον ακούσουν ,παρά τότε που καταποντίζεται από μόνος του μπροστά  στον εαυτό του μέσα στο πεπρωμένο.

Όμοια γραπώνει η ενοχή το θρησκευτικό μεγαλοφυή κι είναι αυτή η κορυφαία του ώρα , η ώρα του αληθινού του μεγαλείου , όχι τότε που η θέαση της ευλάβειάς τους μοιάζει με την απόλαυση μιας σπάνιας γιορταστικής ημέρας, παρά τότε που καταποντίζεται από μόνος του μπροστά στον εαυτό του μες στη συνείδηση της αμαρτίας του,σα μέσα σε βάραθρο.

Χρήστος Ν. Καρακάσης