Η Ulrike Ottinger, από τις πλέον ξεχωριστές περιπτώσεις του γερμανικού σινεμά, είναι μια καλλιτέχνις διεθνούς ακτινοβολίας που διαβαίνει χώρους γεωγραφικούς, πολιτισμικούς και χώρους τεχνών με φακό και βλέμμα οξυδερκή και υποκειμενικό. Με τα περάσματά της από τον δυτικοευρωπαϊκό χώρο στην Άπω Ανατολή ή στις πρώην χώρες του σιδερού παραπετάσματος η Ulrike Ottinger καδράρει τη σύλληψη και την περιγραφή του «άλλου, του ξένου» στοιχείου ως εξερευνήτρια των συνόρων της ανθρώπινης αντίληψης και των συνόρων του κόσμου. Καδράρει ταυτόχρονα και την ευρωπαϊκή κουλτούρα, αναιρώντας με τρόπο ποιητικό και σχεδόν παιχνιδιάρικο τα σύνορα μεταξύ ταινίας μυθοπλασίας και εθνογραφικού φιλμ.
Οι εικόνες της (είτε ως φωτογραφική είτε ως κινηματογραφική τέχνη) έχουν παρουσιαστεί σε μεγάλες εκθέσεις (π.χ. Documenta), γκαλερί και μουσεία του κόσμου (π.χ. Museum of Modern Art New York) και συμπεριληφθεί σε σημαντικές ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές τέχνης.
(αναλυτικότερη βιογραφία βλ. παρακάτω)
Η ΕΚΘΕΣΗ:
Η έκθεση παρουσιάζει μια αντιπροσωπευτική τομή του κινηματογραφικού και φωτογραφικού έργου της U.Ottinger και περιλαμβάνει 6 ενότητες - En face, Mongolia, Theatrum Sacrum, Αγορά, Καθημερινότητα και Αρχιτεκτονική - με 56 φωτογραφίες, οι οποίες προέκυψαν παράλληλα με τα κινηματογραφικά της έργα ή προέρχονται από αυτά. Οι περιγραφές των ταινιών που θα προβληθούν και που παραθέτουμε εδώ, δίνουν μια συνοπτική εικόνα και των θεματικών της έκθεσης.
Διάρκεια της έκθεσης: Τετάρτη 11 Ιανουαρίου έως Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2012
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00-19:00, Σάββατο 9:00-13:00
ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ:
Τετάρτη 11 Ιανουαρίου, 20:00
Freak Orlando (1981, 126´, κόπια 35mm)
Μυθοπλασία με τους Magdalena Montezuma, Delphine Seyrig, Albert Heins κ.ά.
Μικρό θέατρο του κόσμου σε 5 επεισόδια ονομάζει η Ulrike Ottinger αυτήν την τρίτη μεγάλου μήκους ταινία της.
Η ηρωίδα της, η Orlanda Zyklopa (Magdalena Montezuma) μπορεί - όπως και ο Orlando της Virginia Woolf (η μορφή από την οποία εμπνέεται η σκηνοθέτις) - ν’ αλλάζει φύλο και να ξαναγεννιέται μετά το θάνατο.
Ως περιπατητής του κόσμου διαβαίνει η πρωταγωνίστρια την πύλη της Freak City, πόλης κατοικούμενης από αλλόκοτες υπάρξεις. Κι εκεί διασχίζει τόπους και χρόνους.
Ξεκινώντας από το ξεπούλημα των μύθων σ’ ένα σούπερ μάρκετ της αρχαίας Ελλάδας, περνάει στη μεσαιωνική αγορά που πιστεύει στο θαύμα και πουλάει το θαύμα, φθάνει στις διώξεις και τα βασανιστήρια της ισπανικής Ιεράς Εξέτασης, κατόπιν στα freak shows του 19ου αιώνα και τέλος σε διαγωνισμό ασχήμιας στη σύγχρονη Ιταλία.
Περάσματα διανθισμένα με μια πληθώρα αναφορών στη λογοτεχνία, την εικαστική τέχνη και το θέατρο.
Ένα ηδονικά εκκεντρικό σόου τεράτων, όπου η μισαλλοδοξία, ο κατατρεγμός κι η απαξίωση του Άλλου ξεδιπλώνονται σ’ όλες τους τις διαστάσεις.
Δευτέρα 30 Ιανουαρίου, 20:00
Johanna d´ Arc of Mongolia (1988-89, 165´, κόπια 35mm)
Μυθοπλασία με τους Delphine Seyrig, Irm Hermann, Peter Kern, Gillian Scalici κ.ά.
Σ’ ένα θαυμαστό ταξίδι με τον υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο εξελίσσεται ένα κριτικός-κωμικός διάλογος μεταξύ δυτικών αντιλήψεων και άπω ανατολίτικης πραγματικότητας, μεταξύ επτά γυναικών της Δύσης και μιας πριγκίπισσας της Μογγολίας, μεταξύ πληθωρικής σκηνοθεσίας και υπομονετικής παρατήρησης.
Οι γυναίκες της Δύσης: Η Αγγλίδα Λαίδη Windermere (Delphine Seyrig), συνεπαρμένη από το ίδιο της το ενδιαφέρον για τους πολιτισμούς του κόσμου. Η αλύγιστη Γερμανίδα εκπαιδευτικός Frau Müller-Vohwinkel (Irm Hermann), οπλισμένη με τον ταξιδιωτικό οδηγό έναντι κάθε αληθινής ανακάλυψης. Η ελαφρούτσικη Αμερικανίδα χορεύτρια Fanny Ziegfield που ανταποκρίνεται στο κάθε τι Νέο με πηγαία περιέργεια. Η νεαρή Giovanna που ταξιδεύει με νεανικό αυθορμητισμό και με σακίδιο προς συνάντηση περιπετειών.
Και τέλος οι τρεις αδερφές Kalinka, το χορευτικό και τραγουδιστικό τρίο από τη Γεωργία.
Οι γυναίκες της Δύσης απάγονται από την όλο φλόγα και πάθος πριγκίπισσα της Μογγολίας και τους καβαλάρηδές της και μεταμορφώνονται από τουρίστριες σε ταξιδεύτριες.
Η σιγαλή κωμωδία και η κραυγαλέα σάτιρα συναπαντιούνται με τη δυτική και την ανατολική κουλτούρα στη στέπα της Μογγολίας.
Κριτική της δυτικής αλαζονείας και φόρος τιμής στον ανατολικό τρόπο ζωής.
Τρίτη 28 Φεβρουαρίου, 19:00
Exil Shanghai (1997, 275´, κόπια 16mm)
Ντοκιμαντέρ με πρωτότυπη μουσική της δεκαετίας του 20 και του 30
Άγνωστες πτυχές της ιστορίας του Ολοκαυτώματος
Το πολύμορφο πορτραίτο της σύγχρονης Σαγκάης γίνεται το κάδρο, το οποίο προβάλλει τις ιστορίες της ζωής έξι Εβραίων ρώσικης, αυστριακής και γερμανικής καταγωγής που στα χρόνια 1938-1942 βρήκαν στην πόλη αυτή αμφίβολο καταφύγιο πριν μεταναστεύσουν στην Καλιφόρνια λόγω της γιαπωνέζικης κατοχής.
Οι έξι αυτοί πρωταγωνιστές αντιπροσωπεύουν δυο τύπους Εβραίων εμιγκρέδων: τους Σεφαρδίτες που έφτασαν στην πόλη πριν από τους δυο παγκόσμιους πολέμους του 20ου αιώνα και ζούσαν την προνομιούχα ζωή των εμπόρων κι εκείνους που κατέφυγαν εδώ κατατρεγμένοι από το ναζιστικό καθεστώς και ζούσαν φτωχικά στο προσφυγικό γκέτο Hongkew.
Τα κινηματογραφικά ταξίδια της Ulrike Ottinger αποτελούν πάντα – και πάντα με τρόπο πρωτόγνωρο – περάσματα συνόρων μεταξύ καιρών και πολιτισμών. Κι όταν η Ulrike Ottinger σ’ αυτήν την τεκμηρίωση των 4 ½ ωρών προσεγγίζει ένα παραγκωνισμένο κεφάλαιο του Ολοκαυτώματος, στόχος της δεν είναι η γρήγορη παράθεση γεγονότων και δραματικών συμβάντων.
Με προσεκτικές ερωτήσεις, με το βλέμμα της άλλοτε να ρέει, άλλοτε να κοντοστέκεται, κι άλλοτε να γλιστρά και να περιφέρεται, η σκηνοθέτις προσεγγίζει την καθημερινότητα του Πάλαι Ποτέ και του Τώρα σαν να ‘ταν πλάσμα τρομαγμένο και ντροπαλό.
Απαλά, χωρίς τον καταναγκασμό της εικονογράφησης, υπογραμμίζονται οι αφηγήσεις των 6 πρωταγωνιστών με εικόνες, ήχους, ντοκουμέντα, με ευαισθησία στη ματιά για τις παραδόσεις, αυτές που επιβίωσαν στα γυρίσματα των καιρών.
Οι ταινίες θα προβληθούν με αγγλικούς και ελληνικούς υπότιτλους.
Είσοδος ελεύθερη
Για τη ζωή και το έργο της κινηματογραφίστριας
κινηματογράφος - τέχνη: Ulrike Ottinger
από την Kristina Jaspers
Η Ulrike Ottinger θεωρείται μία από τις πιο ξεχωριστές περιπτώσεις Γερμανών κινηματογραφιστών διεθνούς ακτινοβολίας. Το έργο της έχει μεγάλο εύρος: από τις σουρεαλιστικές-θεατρικές και στυλιζαρισμένες-μη νατουραλιστικές δημιουργίες της έως τις εθνολογικές-ρεαλιστικές, από τη μυθοπλασία ως το ντοκυμαντέρ.
Η Ulrike Ottinger γεννήθηκε το 1942 στην Κωνσταντία της λίμνης Μπόντενζεε. Το 1961 πήγε στο Παρίσι, όπου παρέμεινε για οκτώ χρόνια, εργάστηκε ως καλλιτέχνις, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε στη Σορβόννη διαλέξεις Ιστορίας της Τέχνης, Θεολογίας και Εθνολογίας. Το 1973, η Ulrike Ottinger εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο. Μαζί με την Tabea Blumenschein υλοποίησε τις πρώτες της ταινίες LAOKOON & SÖHNE. DIE VERWANDLUNGSGESCHICHTE DER ESMERALDA DEL RIO [Λαοκόων και Υιοί.
Η ιστορία της μεταμόρφωσης της Εζμεράλντα ντελ Ρίο] (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, 1975) και DIE BETÖRUNG DER BLAUEN MATROSEN [Το μάγεμα των γαλάζιων ναυτών] (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, 1975). Το 1979 ξεκίνησε τη βερολινέζικη τριλογία της “über Aus- und Eingrenzungen von Marginalisierten in der modernen Gesellschaft” [Περί αποκλεισμού και ενσωμάτωσης περιθωριακών στοιχείων στη σύγχρονη κοινωνία] (H.-M. Bock) με τις ταινίες: BILDNIS EINER TRINKERIN. ALLER – JAMAIS RETOUR [Το πορτρέτο μιας γυναίκας σε κατάσταση μέθης. Εισιτήριο χωρίς επιστροφή] (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, 1979), FREAK ORLANDO. KLEINES WELTTHEATER IN FÜNF EPISODEN [Ορλάντο ή Τα τέρατα της φύσης. Μικρό παγκόσμιο θέατρο σε πέντε επεισόδια] (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, 1981) και DORIAN GRAY IM SPIEGEL DER BOULEVARDPRESSE [Ο Ντόριαν Γκρέυ στον καθρέφτη του κίτρινου Τύπου] (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, 1984). Τις ταινίες αυτές τις κινηματογράφησε σε βιομηχανικές ζώνες του Βερολίνου και σε αστικά τοπία, τα οποία «μεταμόρφωσε» δίνοντάς τους μια δραματική διάσταση. Και οι τρεις αυτές ταινίες έλαβαν διεθνείς διακρίσεις.
H Ulrike Ottinger σκηνοθετεί επίσης θεατρικά έργα και όπερες.
Από το ξεκίνημα κιόλας της καλλιτεχνικής της σταδιοδρομίας η Ottinger στράφηκε και στη φωτογραφία. Οι μεγάλου σχήματος φωτογραφίες της, που συνήθως προέκυπταν παράλληλα με τις κινηματογραφικές της δουλειές, έχουν και αυτές μια πολύ ιδιαίτερη ματιά. Η Ulrike Ottinger συμμετείχε με τα έργα αυτά σε μεγάλες εκθέσεις, όπως την Biennale της Βενετίας (1980), τις Documenta X (1997) και ΧΙ (2002), καθώς και την 3η Biennale του Βερολίνου (2004). Ατομικές εκθέσεις της παρουσιάστηκαν, μεταξύ άλλων, στην Renaissance Society του Πανεπιστημίου του Σικάγο, στο Witte-de-With-Museum στο Ρόττερνταμ, στο Museo Nacional Reina Sofía στη Μαδρίτη, στα Kunst-Werken του Βερολίνου και στην Γκαλερί David Zwirner στη Νέα Υόρκη. Ρετροσπεκτίβες των ταινιών της προβλήθηκαν στη Cinémathèque française στο Παρίσι, στο Museum of Modern Art της Νέας Υόρκης
Είσοδος ελεύθερη
