Μια φορά κι έναν καιρό στην περιοχή της Πατησίων λειτουργούσαν δεκάδες κινηματογράφοι… Εγκαταλελειμμένο και προδομένο το κέντρο έχει χάσει τη μνήμη του και μαζί την ύπαρξη του. Αυτό είναι που προσδίδει νόημα συγκλονιστικό και ταυτόχρονα τεράστια συγκίνηση στην ανάσταση της «Αλκυονίδας» που θα αποτελέσει το κέντρο ενός ευρύτερου καλλιτεχνικού δικτύου στην Αθήνα…. Η «Αλκυονίδα», ο κινηματογράφος που κοιμήθηκε για 23 ολόκληρα χρόνια, ανασταίνεται κάτω από τη νέα διεύθυνση της New Star και το όραμα των ανθρώπων της, όπως είναι ο Βελισσάριος Κοσσυβάκης, ο καλλιτεχνικός Διευθυντής της «Αλκυονίδας», που έχει παρακολουθήσει και λατρέψει τον κινηματογράφο τέχνης.
Τον συναντώ και με ξεναγεί στον ανακαινισμένο κινηματογράφο. Στο χώρο υπάρχει αυτή η εξαιρετική μυρωδιά, ένα αποτύπωμα πυκνό και δυνατό από τις σκεπτομορφές της καθαρής τέχνης. Απουσιάζει κάθε αίσθηση πλαστικού, νέον, αφύσικων μεγεθών και συνθετικής ύλης.Ακόμη και τα σκυφτά μαγαζάκια που φυτρώνουν γύρω μοιάζουν να έχουν ψηλώσει ξαφνικά ενώ οι ερημωμένοι παράδρομοι αντανακλούν ένα φως που δεν βοηθάει πια να κρυφτεί εκεί κάτι σκοτεινό. Στην πραγματικότητα πρόκειται για κάτι παραπάνω από την ανακαίνιση ενός κινηματογράφου, πρόκειται για μια ιδέα διαφορετική, πρόκειται για ένα όραμα γνήσιο, όχι μια φτηνή αντιγραφή, όχι έναν απρόσωπο φορέα, ούτε ένα χώρο πολυτελώς ψυχρό, πρόκειται για μια πρόθεση να επανέλθει κάτι πολύτιμο που χάθηκε και σιώπησε εδώ και καιρό. Να επανέλθει η ζωή.
Η «Αλκυονίδα», το ιστορικό σινεμά τέχνης, που συσπείρωσε το κοινό και τη διανόηση το ’70 και το ’80 μόλις επανήλθε, όμως με την επαναλειτουργία της ήδη, σε όλο το κέντρο, πνέει ο αέρας της Άνοιξης. Διότι αυτό δεν είναι κάτι που αφορά μια μικρή μερίδα ανθρώπων είναι κάτι που συγκινεί όλον τον κόσμο της περιοχής μαζί με όλο τον κινηματογραφικό κόσμο, γιατί δεν επαναφέρει απλώς μια αίθουσα προβολών επαναφέρει μια πόλη, μια κατάσταση, μια λειτουργία.Με το πρώτο βήμα από την πόρτα προς το εσωτερικό συνειδητοποιεί κανείς πόσο πολύ και για πόσον καιρό μας έχουν λείψει οι χώροι με ψυχή.
0 Βελισσάριος Κοσσυβάκης μου δείχνει μια προέκταση του χώρου που δεν φαινόταν με την πρώτη ματιά. Μου εξηγεί ότι σειρά έχει ο κινηματογράφος «Στούντιο», εξίσου μεγάλης αξίας για το κινηματογραφόφιλο κοινό, ο οποίος θα επαναλειτουργήσει κι αυτός στις αρχές του άλλου μήνα και θα ανήκει στο ίδιο καλλιτεχνικό δίκτυο. Τον θυμάμαι καλά, μια από τις πιο αγαπημένες κινηματογραφικές αίθουσες. Ξεκίνησε να λειτουργεί το 1967, πριν ακόμη και από την «Αλκυονίδα» που ξεκίνησε το 1969, και έκλεισε το 2005. Έμεινε σβηστός κι αυτός για μια δεκαετία. Ακούγεται μαγικό, οι ωραίες κοιμωμένες ξαναξυπνούν μόνο στα παραμύθια, όταν όμως αυτό συμβεί στην πραγματικότητα τότε στ’ αλήθεια ξαφνιάζει. Είναι η στιγμή να μάθω περισσότερα για την αναγεννημένη «Αλκυονίδα» και για τον ίδιο…
-Πώς ξεκίνησε η εμπλοκή σου με τον κινηματογράφο;
Ξεκίνησε από την πρώτη δημοτικού. Ήμουν 7 χρονών και δούλευα τότε σε έναν κινηματογράφο, τον κινηματογράφο «Ηρώδειο», στη Νέα Χαλκηδόνα, εκεί από πάνω ήταν το σχολείο μας και η αυλή του σχολείου ήταν το θερινό σινεμά. Με ένα φίλο μου στρώναμε τα καθίσματα και για αντάλλαγμα βλέπαμε την ταινία.
-Και πώς ρίζωσε τόσο βαθιά μέσα σου αυτή η παιδική εμπειρία οδηγώντας στο σήμερα;
Μετά πηγαίναμε και σε άλλα σινεμά της γειτονιάς, εγώ έκανα παρέα με μεγαλύτερα παιδιά. Το ΄75 στην Αλκυονίδα είδα, για πρώτη φορά, τον «Θίασο» του Αγγελόπουλου και από τότε δέθηκα ψυχή τε και σώματι. Από το ΄75 ξεκινήσαμε να βλέπουμε πολιτικό κινηματογράφο πότε στην «Αλκυονίδα» και πότε στο «Στούντιο», μέχρι το 1984 που η «Αλκυονίδα» άρχισε να υπολειτουργεί. Έτσι μυήθηκα στον κινηματογράφο.
-Ήταν η εποχή που άρχισε να αναπτύσσεται και η βιντεοκασέτα;
Ακριβώς! Το 84 ξεκίνησα να δουλεύω σε μια εταιρεία βιντεοκασετών, το βίντεο τότε είχε άλλης ποιότητας ταινίες. Μετά από ένα χ
ρόνο έγινα διευθυντής πωλήσεων, τότε ήταν που προσπάθησα να περάσω το σινεμά ποιότητας. Δεν το κατάφερα, αλλά τελικά το ΄95 καταφέραμε να ανοίξουμε την εταιρία διανομής NEWSTAR και βγάλαμε Ταινίες Ποιότητας και Δημιουργών, καθιερώνοντας στα βίντεο κλαμπ το ράφι του Σινεφίλ. Έτσι έγινε γνωστός ο σινεφίλ κινηματογράφος στο ευρύ κοινό.Η πρώτη ταινία που βγάλαμε ήταν του Αβδελιώδη… «Η εαρινή σύναξις των αγροφυλάκων». Είπαμε «δεν γίνεται μια ταινία σαν του Αβδελιώδη, που είναι αριστούργημα, να μην μπορεί να βρει διανομή». Πάντα αντιλαμβανόμουν τον εαυτό μου σαν θεατή ακόμη δεν το πιστεύω ότι έχω εμπλακεί τόσο βαθιά. Μια σειρά από τυχαία γεγονότα ήταν αυτά που καθόρισαν τη διαδρομή μου και με έφεραν σε επαφή με αυτό που έχω αγαπήσει και κάνω. Όλα έγιναν με κεφάλαιο τα χέρια μας και το μυαλό μας. Αυτά τα δύο ήταν το μοναδικό κεφάλαιο μας.
-Πώς αντιλαμβάνεσαι την επαναφορά της «Αλκυονίδας»;
Είναι αναγκαιότητα να βρούνε και οι καλλιτεχνικές ταινίες διανομή. Για να γίνει λοιπόν αυτό πρέπει να ξαναγίνουν αίθουσες καλλιτεχνικές, όπως η «Αλκυονίδα» και το «Στούντιο». Ψάχναμε λοιπόν, για καιρό, να βρούμε αίθουσες όπως η «Αλκυονίδα» και το «Στούντιο» και τελικά είπαμε γιατί να μην τα ίδια αυτά; Δέκα χρόνια κράτησε αυτή η αναζήτηση. Για μένα η επαναφορά της «Αλκυονίδας» είναι επιστροφή στα πάτρια εδάφη και στην παιδική ηλικία. Δεν ήταν απλώς μια επιχειρηματική κίνηση.Έχουμε ένα σλόγκαν. Μέχρι τώρα η ταινία μπαίνει στην υπηρεσία της αίθουσας σαν να είναι μια «εταίρα» που υπηρετεί το κέρδος. Εμείς όμως ξεκινάμε από το μηδέν, κάποιες φορές φτάνουμε και κάτω από το μηδέν και ξεκινάμε να επιμένουμε από κει.
Για μας η ταινία είναι προσωπική υπόθεση. Βάζουμε την αίθουσα και την εταιρεία διανομής στην υπηρεσία της ταινίας. Όλο αυτό το εγχείρημα είναι μια εναλλακτική πρόταση διανομής.Η προσπάθεια μας απλώνεται σε διάφορες πόλεις σε συνεργασία με κινηματογραφικούς συλλόγους και φορείς που θέλουν να προβάλλουν αυτού του είδους τις ταινίες, ή με Φεστιβάλ όπως το Νεανικό πλάνο, που έρχεται από την Ολυμπία στην Αθήνα, και το προβάλλουμε εδώ.
-Ο «Θίασος» τι σου είπε που σε συγκίνησε τόσο βαθιά;
Ο «Θίασος» είναι μια γροθιά στην παιδική μας αθωότητα… μας οδηγεί να ανακαλύψουμε πράγματα που δεν ξέρουμε.
Τον είδα συνεχόμενα δυο μέρες και ξεσκόνισα δεκάδες βιβλία για να μπορέσω
να καταλάβω τι θέλει να πει. Χρόνια αργότερα όταν συνεργάστηκα με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο για να βγει σε συλλεκτική έκδοση το έργο του τότε είχα την ευκαιρία να μιλήσω μαζί του αρκετά και μου διηγήθηκε πολλές λεπτομέρειες. Η σκηνή που οι αντάρτες του ΕΛΛΑΣ παραδίδουν τα όπλα εντυπώθηκε μέσα μου.
Ο Αγγελόπουλος που περιέγραφε όλα όσα χρειάστηκε να γίνουν για να γυριστεί αυτή η σκηνή. Ήταν λοιπόν κι ένας παππούς ανάμεσα στους κατοίκους της περιοχής που μαζεύτηκαν για να συμμετέχουν στο πλάνο. Ο Αγγελόπουλος ήθελε να τους εξηγήσει τι πρέπει να κάνουν, μόλις όμως τους είπε «τώρα θα σας πω τι να κάνετε» σηκώθηκε ο παππούς και του είπε «αφήστε κύριε Αγγελόπουλε ξέρουμε». Ήταν τόσο βιωματική η σκηνή για όλους που δεν χρειάζονταν εξηγήσεις.Ο «Θίασος» είναι η αφορμή να είμαστε κι εμείς στον αγώνα να αλλάξει ο κόσμος και ένα από τα ταμπούρια θα είναι για μας ο κινηματογράφος. Μπορεί να είναι ουτοπικό σαν ιδέα το να αλλάξει μια εταιρεία διανομής τον κόσμο, αλλά εμείς δουλεύουμε όπως θα κάναμε αν στ’ αλήθεια αυτό μπορούσε να συμβεί.
-Πώς αντιδρά ο κόσμος;
Είναι συγκλονιστικές οι αντιδράσεις των κατοίκων που θέλουν να ζήσουν τις παλιές στιγμές αλλά και των καινούργιων που έχουν ακούσει για το παρελθόν. Όσοι ήξεραν στο παρελθόν την «Αλκυονίδα» προσδοκούν να ζήσουν ξανά την εμπειρία του τότε καλλιτεχνικού κλίματος. Οι καινούργιοι ακούνε με ενδιαφέρον και αποζητούν αυτό που μπορεί να φέρει στην καθημερινότητα τους. Περνάνε συνέχεια από δω, κάποιοι στέκονται σαστισμένοι κι ύστερα μπαίνουν μέσα,
ξανάρχονται, θέλουν να μας μιλήσουν, με την πρώτη ευκαιρία ξαναμπαίνουν, έστω για να βγάλουν μια φωτογραφία μέσα στο χώρο.
-Η σχέση σου με τους δημιουργούς πώς είναι;
Υπάρχουν κάποιοι που έχω προσωπική σχέση μαζί τους όπως ο Ούγγρος Μπέλα Ταρ και ο Ρώσος Αλεξάντερ Σοκούροφ, που μας έχουν εμπιστευτεί το σύνολο του έργου τους.
-Πώς αντιλαμβάνεσαι τη συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Ψηφιακού Κινηματογράφου Αθήνας;
Είναι ένα διαφορετικό φεστιβάλ, ευρύ, πρωτοποριακό, σύγχρονο, φρέσκο. Είναι μια δουλειά που την παρακολουθούμε και παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Πιστεύουμε ότι η Αλκυονίδα και το Στούντιο μπορούν να γίνουν το σπίτι του.Εμείς δεν πιστεύουμε ότι μπορούμε να τα κάνουμε όλα μόνοι μας γι’ αυτό όταν συναντούμε ανθρώπους που δουλεύουν με το ίδιο πνεύμα και την ίδια φιλοσοφία με μας τότε είμαστε χαρούμενοι να συνεργαζόμαστε μαζί τους.
