{mosimage}
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ημερίδα με θέμα Κινηματογραφικά Αρχεία:
Σκαπανείς στην αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο καταξιωμένος
σκηνοθέτης και πρόσφατα εκλεγμένος Πρόεδρος της Γαλλικής Ταινιοθήκης
Κωστας Γαβράς ήταν ο εναρκτήριος ομιλητής στην ημερίδα. Αναφέρθηκε στη
νέα εποχή που διανύει η Γαλλική Ταινιοθήκη μετά την μετεγκατάσταση της
στο κτίριο της οδού Bercy και στον ετήσιο προϋπολογισμό της που
ανέρχεται στα 25 εκατομμύρια ευρώ, το 95% των οποίων προέρχεται από
κρατική χρηματοδότηση, γεγονός που της επιτρέπει να σχεδιάζει και να
υλοποιεί μια νέα δυναμική πολιτική προβολών, εκθέσεων και ψηφιοποίησης
των συλλογών της
Στα σημαντικά οφέλη της ψηφιοποίησης, καθώς διευκολύνει την πρόσβαση στο κινηματογραφικό υλικό, ιδιαίτερα για τη νέα γενιά, πρόσθεσε καλλιτεχνικούς, ιστορικούς και γεωγραφικούς λόγους για τους οποίους πρέπει παράλληλα να διασωθεί το φιλμ, καθώς η διάρκεια ζωής του ψηφιακού φορμά δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί.
Ο Ροδόλφος Μορώνης, Πρόεδρος και Διευθυντής του Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών Μέσων (ΙΟΜ) χαιρέτησε την έναρξη των εργασιών, παραπέμποντας στη φράση του Ζαν Κοκτώ «η ταινία είναι σαν ένας απολιθωμένος κήπος σκέψεων» επισημαίνοντας τη μοναδικότητα του οπτικοακουστικού αρχείου ως φορέα πληροφορίας, αναπόσπαστο στοιχείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η Δήμητρα Αργυρού, Διευθύντρια της Γεν. Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού- Δ/νσης Κινηματογράφου & Οπτικοακουστικών Μέσων του Υπουργείου Πολιτισμού στο σύντομο χαιρετισμό της δήλωσε τη στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού στα μελλοντικά σχέδια της Ταινιοθήκης της Ελλάδος. Ο Θόδωρος Αδαμόπουλος, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, αναφέρθηκε στην οικονομική έρημο του ελληνικού κινηματογραφικού τοπίου και τόνισε τη δυσκολία που αντιμετωπίζει η Ταινιοθήκη στην παροχή οπτικοακουστικού υλικού σε παιδαγωγικούς φορείς λόγω του υπάρχοντος καθεστώτος στα πνευματικά δικαιώματα.
{mosimage}
Σύντομους χαιρετισμούς απηύθυναν επίσης η Δέσποινα Μουζάκη, Διευθύντρια του Φεστιβάλ, ο Χάρης Παπαδόπουλος πρόεδρος Δ.Σ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Στη διαχείριση της συλλογής Κωστάκη και τις δραστηριότητες του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης αναφέρθηκε η Διευθύντριά του Μαρία Τσαντσάνογλου, ενώ ο Στέλιος Παπαθανασόπουλος, Πρόεδρος του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, αναφέρθηκε στην πολύχρονη συνεργασία του εν λόγω πανεπιστημιακού τμήματος με την Ταινιοθήκη και επισήμανε, όπως άλλωστε και η Αθανασία Τσατσάκου, Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου, το ρόλο της ακαδημαϊκής κοινότητας ως παράγοντα άσκησης πίεσης στην πολιτεία.
Στη στρογγυλή τράπεζα που ακολούθησε με συντονίστρια τη Μαρία Κομνηνού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών και Γενική Γραμματέα του Δ.Σ. της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, η Claudia Dillman, Διευθύντρια του Deutsches Filminstitut και Πρόεδρος της ACE (Association des Cinematheques Europeenes), καθώς και η Gabrielle Claes, Διευθύντρια της Βασιλικής Ταινιοθήκης του Βελγίου, παρουσίασαν τα διλήμματα που αντιμετωπίζουν τα αρχεία τους σχετικά με τη διπλή πολιτική και τεχνογνωσία (ψηφιακό/ αναλογικό) που απαιτούν οι σύγχρονοι καιροί, τη δυσκολία εξεύρεσης πόρων για την αποκατάσταση ταινιών καθώς και την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων σε ό,τι αφορά τις κρατικές χρηματοδοτήσεις για τις Ταινιοθήκες.
Για τα προβλήματα αλλά και τις νέες προκλήσεις για την Ταινιοθήκη της Ελλάδος με την μετεγκατάστασή της στο νέο χώρο της «Λαΐδας» στην περιοχή του Κεραμεικού μίλησε η Μαρία Κομνηνού, ενώ πρότεινε και την αποκατάσταση του συνολικού κινηματογραφικού έργου των σημαντικών ελλήνων δημιουργών Νίκου Κούνδουρου, Παντελή Βούλγαρη καθώς και της πρόωρα χαμένης Τώνιας Μαρκετάκη. Υπογράμμισε επίσης τον κοινώς αποδεκτό πλέον διττό ρόλο των Ευρωπαϊκών Ταινιοθηκών ως Μουσεία Κινηματογράφου αλλά και ως Ψηφιακές Βιβλιοθήκες, καθορίζοντας με σαφήνεια την ταυτότητα αυτών των φορέων που δρουν ως θεματοφύλακες της κινηματογραφικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο Vladimir Opela, διευθυντής της Ταινιοθήκης της Τσεχίας παρουσίασε το σημαντικότατο αυτό αρχείο της Ανατολικής Ευρώπης και το πρόγραμμα ψηφιοποίησης στο οποίο έχει ενταχθεί. Ο Dinko Tucakovic, διευθυντής της Σέρβικης Ταινιοθήκης στο Βελιγράδι, μια από τις πλουσιότερες στην Ευρώπη, αναφέρθηκε στις ζημιές που προκλήθηκαν στην Ταινιοθήκη κατά τους πρόσφατους βομβαρδισμούς αλλά και την οικονομική βοήθεια που δέχθηκε από την Γαλλία, την Ιαπωνία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα να έχει αναβαθμίσει ήδη τον εξοπλισμό της και να είναι σε θέση να συμμετάσχει ενεργά σε προγράμματα ψηφιοποίησης κινηματογραφικού και αρχειακού υλικού.
Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, Διευθυντής του Προγράμματος MEDIA στην Εκτελεστική Επιτροπή Εκπαίδευση- Οπτικοακουστικά- Πολιτισμός (EACEA) υπογράμμισε πως μέσα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του προγράμματος έχει συνδράμει το έργο των Ευρωπαϊκών Ταινιοθηκών κυρίως σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση του οπτικοακουστικού αποθέματος και τη διευκόλυνση πρόσβασης σε αυτό, μέσω της εισαγωγής κοινών κανόνων και κριτηρίων ψηφιοποίησης και καταλογογράφησης με σκοπό την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας των ψηφιακών βιβλιοθηκών. Ψηφιακές υπηρεσίες όπως π.χ. το Video on Demand (VOD) μπορούν επίσης να αποτελέσουν σημαντική πηγή εσόδων για τις Ταινιοθήκες και τα Αρχεία. Επισήμανε τέλος τον κίνδυνο επιβίωσης των μικρών αιθουσών λόγω του μεγάλου κόστους που προϋποθέτει η εφαρμογή της ψηφιακής τεχνολογίας καθώς και την ολοένα παρατηρούμενη υιοθέτηση αμερικανικού εξοπλισμού για την ψηφιακή προβολή παρά την ύπαρξη αντίστοιχου ευρωπαϊκού, μία αντικειμενική απειλή για την ευρωπαϊκή κινηματογραφική βιομηχανία.
Από τη σκοπιά του δημιουργού ο Παντελής Βούλγαρης εκκινώντας από τις μνήμες του από την Κινηματογραφική Λέσχη Αθηνών, πρόδρομο της Ταινιοθήκης, έθεσε προτάσεις για μια δυναμική παρέμβαση της Ταινιοθήκης με προβολές που να απευθύνονται σε ειδικές κοινωνικές ομάδες όπως οι μετανάστες, οι φυλακισμένοι καθώς αλλά και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Συνολικά, αναφερόμενοι στη σχέση εκπαίδευσης και κινηματογράφου όλοι οι παρευρισκόμενοι συμφώνησαν πως ο κινηματογράφος πρέπει να ενταχθεί από νωρίς στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Η Πέπη Ρηγοπούλου, Καθηγήτρια στο τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστήμιου Αθηνών και Ιστορικός Τέχνης, έκανε μια ενδιαφέρουσα παρέμβαση για την έννοια του αρχείου στο έργο του Βίκτορος Ουγκώ, ο Δημήτρης Παπανικολάου, Λέκτορας Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, τόνισε την ανάγκη για την διασύνδεση των Κινηματογραφικών Αρχείων με τους ακαδημαϊκούς θεσμούς και η Σοφία Καϊτατζή-Whitlock, Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, έθεσε επίσης το παραπάνω ζήτημα τονίζοντας τη δυσκολία πρόσβασης σε οπτικοακουστικό υλικό για τις ανάγκες μαθημάτων.
Τα κείμενα των εισηγήσεων σύντομα θα βρίσκονται σε ηλεκτρονική μορφή στις ιστοσελίδες της Ταινιοθήκης, του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και του Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών Μέσων (ΙΟΜ).