{mosimage}Μάρτιος 07, Πράτο, Αν και δεν προσπάθησα, ή ακόμη δεν κατάφερα, ή δεν έτυχε ίσως να
ανακαλύψω την ετυμολογία της λέξης Φλωρεντία, η λέξη στα αυτιά μου,
μετά από το διάβα στο δρόμους της, ηχεί σα να ήταν λουλούδι. Μπορεί
ακόμη και να το συγχέω με την λέξη fiore που σημαίνει λουλούδι, ισχύει
ή όχι, θα αρκεστώ στην αρχική αυτή εντύπωση, έτσι κι αλλιώς, μαρέσει
αυτή η εκδοχή. Εξάλλου ταιριάζει με τις εικόνες που έχω για τη πόλη.
Ώχρες, λίγο πορτοκαλί και κάμποσο γκρι- καφέ, ασταθές όμως, εύπλαστο
και αναμεμιγμένο με τα παραπάνω, συνθέτουν την εικόνα μιας ευρωπαϊκής
πόλης, που δεν αφήνει το βλέμμα σου να ατονήσει ούτε λεπτό.
Τα βράδια στη Φλωρεντία αιχμαλωτίζονται από αχνό κιτρινωπό φως και άχλη, που κάθε τόσο και λίγο διαχέεται στους δρόμους. Ο ποταμός της, Άρνος όπως αρνί, αθώος, δεν συνειδητοποιεί ακριβώς τι μπορεί να σημαίνει. Ωστόσο, μπορεί να σημαίνει τη διχοτόμηση (του κέντρου με τα προάστια), όσο και τον υδάτινο εκείνο δρόμο που σου δίνει τη δυνατότητα να συνδεθείς. Ο Άρνος, για μια ελληνίδα συνηθισμένη σε πελάγη και θάλασσες, ικανοποιεί την ιδέα της νοητής προέκτασης με το άλλο, το άγνωστο, το νερό απαλύνει τη φλύαρη, κάποιες φορές, μεγαλοπρέπεια των παλατιών, εξομαλύνει- μαλακώνει το κυρίαρχο στίγμα της φεουδαρχίας, δίνοντας ταυτόχρονα την άνεση σε κάστρα και πύργους να προσλαμβάνονται ανάλαφρα.
{smoothgallery timed=true}
Οι πλατείες, υποθέτω, διαδραμάτιζαν μάλλον λειτουργικό ρόλο, διοικητικό, θεσμικό- σήμερα, είναι περισσότερο περάσματα, από περιπατητές, από ορδές τουριστών και καμιά φορά χρησιμεύουν ως φόντο για κοινωνικές εκδηλώσεις, θυμάμαι το γαμπρό και τη νύφη να περπατάνε στην Piazza della Signoria, δίπλα από το Palazzo Vecchio και το Uffizzi Gallery (μια από τις σημαντικότερες πινακοθήκες της Ευρώπης, ιδιωτική πινακοθήκη της πανίσχυρης οικογένειας των Μεδίκων κατά το Μεσαίωνα) ενώ ρέμβαζα, λοιπόν, καθισμένη σε πράσινο σιδερένιο τραπεζάκι με το ανοιξιάτικο αεράκι να παίζει μαζί μου, ξαφνιάστηκα που η στιγμή ήταν ολωσδιόλου ιδιωτική με δημόσιο προσανατολισμό. Το πέρασμα από τις πλατείες, συνήθως γίνεται γρήγορα ή λιγότερο γρήγορα, πάντως σε χρόνο espresso, όπως περίπου ο ιταλικός καφές, λίγος και με δυνατή γεύση.
Αν θέλει, τώρα, κανείς να μπει μέσα στα μείζονα κτίρια της πόλης (αξίζει να αναφερθώ εδώ στη Duomo (καθεδρικός) Santa Maria Del Fiore καλυμμένη με μάρμαρο σπασμένο σε χιλιάδες κομματάκια- λογιών λογιών χρώματα- διατεταγμένα όπως ένα ακανόνιστο παζλ έτσι που να διαλύεται ο απίστευτος όγκος της και ο τρούλος της- σε σχέδια του Μπρουνελέσκι, να αιωρείται στο αδύναμο σώμα της, είναι μοναδική εμπειρία) θα αισθανθεί τις γωνίες, αδρές, σε διαστολή, με αλλεπάλληλες επί- θέσεις, να επιδρούν επάνω του αργά αλλά αποτελεσματικά.
Οι εσωτερικοί χώροι των ναών και των παλατιών- κατοικιών εσωκλείουν το έξω στο μέσα, τον ουρανό στην οροφή, κι αυτό, τόσο διότι η απόσταση της οροφής από το πάτωμα ξεπερνάει κάθε προσδοκία, αμφισβητεί με θεαματικό τρόπο το «παν μέτρον άριστον» και δικαιώνεται, όσο διότι πράγματι πολλές φορές η οροφή είναι ένας ουρανός. Frescos με αγγελάκια ή παραβολές από τη ζωή αγίων και του Ιησού, ανταγωνίζονται επάξια τη φυσική οντότητα «ουρανός». Από την άλλη, τα αίθρια και οι κρυμμένοι κήποι, στο πίσω μέρος των παλατιών, εντείνουν την αγωνία και ενθαρρύνουν τον περίεργο επισκέπτη.
Για τη καθημερινότητα, την ενδυμασία, τη μουσική, τη κοινωνική ανθρωπολογία της πόλης, την περίοδο της Αναγέννησης κυρίως (14ος αι.- 17ος αι.) ή πρέπει να προσπαθήσεις να τη φανταστείς ή ακόμη καλύτερα να δεις Botticelli, Da Vinci, Benozzo Gozzoli, Piero della Francesca και έτσι να υποψιαστείς τι δεν συμπεριέλαβαν στα έργα τους, στο όραμα, στη ψευδαίσθηση τους (διότι όταν εστιάζουμε σε μεγάλους δημιουργούς μάλλον έχει ενδιαφέρον να αφαιρούμε ή αν προσθέσουμε αυτό να λειτουργήσει τελικά σα σχόλιο άρα σαν μια άλλη μορφή αφαίρεσης, αλλοίωσης, μετασχηματισμού)
Μένει, ωστόσο, αναπάντητο το ερώτημα που δεν παύει να με βασανίζει για την ανά-γέννηση της σύγχρονης Ευρώπης πώς συμβαίνει, υπό ποιες προϋποθέσεις και σε ποιους άξονες σκιαγραφούνται οι συνισταμένες της. Ας είναι αυτό το κείμενο, έναυσμα για περισσότερες αναζητήσεις και συσχετισμούς.